تاثیر توپ و بالشتک بادی بر میزان یادگیری كودك با اختلال طيف اوتيسم

اختلال طيف اوتيسم ،حداقل با تأخير نابهنجار در يكي از حوزه هاي تعاملی و ارتباطات اجتماعي و بازي تخيلي يا نمادين ظهور می یابد.

 برقراري ارتباطات اجتماعي نيازمند دريافت و پردازش صحيح اطلاعات حسي است. كودكان مبتلا به اختلال طيف اوتيسم ، بدلیل اختلال در دریافت و پردازش حسی ، فرایند یادگیری و ارتباطات مناسب اجتماعی در آنها دچار مشکل میشود و  ارتباط آنها با دنیای بیرون کاملا قطع می شود.

در سال 2001 در آمریکا آمار کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم یک نفر از هر 250 نفر اعلام شده ،درحالیکه در سال 2010 این رقم به یک در 110 نفر رسیده است .در ایران، غنی زاده (2007 )میزان شیوع اختلالات طيف اوتيسم را 190 در ده هزار نفر ذکر کرده است .

با توجه به دامنه هوشی متفاوت این کودکان تعدادی از این کودکان در مدارس عادی، استثنایی یا تلفیقی  مشغول یادگیری و آموزش هستند؛ بنابراین، بررسی موانع و مشکلات آموزشی آنها در سطح ملی الزامی است . از آنجاییکه رفع موانع در یادگیری به تغییرات محیطی خاصی احتیاج دارد، این تغییرات میتواند در مراحل اجرایی  بسیار مشکل باشد .

توپ های درمانی و بالشتک های بادی

محققان بر کمبود امکانات محیطی مناسب در کلاسهای درسی کودکان با درخودماندگی ، تأکید دارند و معتقدند ساعات درمانی بیشتر، نتایج درمانی بهتری در پی دارد  . بنابراین، عدم امکانات مناسب میتواند میزان یادگیری را در کودکان اوتیسم محدود کند.  معلمان کودکان مبتلا به اختلال طيف اوتيسم از عدم تمرکز، بلندشدن مداوم کودک از روی صندلی شکایت دارند.

ازآنجاییکه توپهای درمانی و بالشتکهای بادی نوعی نشستن پویا را فراهم میکنند، برای کودک فرصت حرکات فعال و حفظ سطح برانگیختگی مطلوب را ممکن میسازد و به حفظ سلامتی، امنیت و وضعیت بدنی او کمک میکند. نشستن بر روی توپ در کودکان بیش فعال میتواند به علت  وجود حرکات نوسانی که کودک در زمان نشستن روی توپ تجربه میکند با نتایج مثبتی همراه باشد .  فرضیات آیرز نیز  در مورد آرام شدن کودکان بیش فعال با حرکات ریتمیک و نرم روی توپ همراه است . با وجود مشکلات گسترده ی میان سطح توجه و حسی، در این زمینه بیشتر مطالعات روی دانش آموزان بیش فعال انجام  شده است .

علیرغم تاثیرات مثبت ، نشستن روی توپ محدودیتهایی هم دارد: 

بزرگ بودن توپ برای کاربرد در کلاسهای کوچک ، برچسب خوردن دانش آموز درکلاس ، قیمت آن ، احتمال ترکیدن توپ ، احتمال حواسپرتی دیگر دانش آموزان ، آلوده و کثیف شدن توپ و نیاز به موکت ازعواملی است که  می تواند برای استفاده ازتوپ بازدارنده باشد.

میتوان گفت درصورتیکه بالشتکها هم بتوانند به اندازه توپ مفید و کاربردی باشند، میتوان بالشتکهای بادی را نیز جایگزین توپ ها کرد زیرا قیمت آن مناسبتر است و دیگر محدودیت های توپ های بادی را ندارد.  بالشتک های بادی طراحی متناسبی برای صندلی های کلاسی دارند و میتوانند درحالیکه کودک نشسته است، نیازهای حرکتی موردنظر کودک را فراهم کند و نیازی به جابه جایی صندلی نیست.

با توجه به آمار روبه افزایش کودکان اوتیسم  و بیش فعال و لزوم فراهم آوردن امکانات محیطی مناسب با نیازهای آنها  مطالعه های بیشتری در زمینه تاثیر بالشتک های بادی و توپ ها در بهبود روند این اختلالات باید صورت بگیرد.

نتایج مثبت کاربرد براساس  پژوهش هایی که به تازگی  به منظور مطالعه تأثیر نشستن روی توپ و بالشتکهای بادی بر فعالیت کودکان مبتلا به اختلال طيف اوتيسم انجام شده است. نتایج نشان داده است که  سطح برانگیختگی و توجه افزایش می یابد همچمین تغییرات محسوسی در رفتارهای کودکان بیش فعال و كودك مبتلا به اختلال طيف اوتيسم به دنبال نشستن روی توپ ثبت شده است.  همچنین میتوان گفت بالشتکهای بادی دیسکی شکل ،سیستم حس های عمقی و وستیبوالر را درگیر میکند .

هورگن معتقد است کودکانی که در یکپارچگی حسی اختلال عملکردی دارند، به طورقابل انکاری از نشستن روی توپهای بزرگ و گرفتن تحریکات وستیبوالر بهره میبرند . همچنین در تحقیقات انجام شده این نتیجه برآورد شده است که  نشستن طولانی مدت روی توپ ها میتواند منجر به کاهش دريافت تحریک حسي شود. زیرا بدن بازخورد عمقی و جنبشی کمتری را در حالت سکون تجربه میکند که به  موجب  آن سطح برانگیختگی، توجه و یادگیری کاهش می یابد. 

برای حفظ تعادل روی توپ، عضلات باید به طورمنظم برای  حفظ تعادل بدن فعالیت کنند . تعادل عاملی حیاتی برای کودکان با تعادل کم است که میخواهند روی توپ و بالشتک بنشینند. قبل از مداخله  بطور مرتب باید  ارزیابی هایی  از کودکانی که برای حفظ تعادل روی توپ تلاش میکنند، انجام  شود. پژوهشگران معتقدند،گذاشتن جسمی حلقوی مانند تایر دوچرخه زیر توپ برای ایجاد ثبات بیشتر برای نشستن کودک روی توپ احتمال تاثیر مثبت آنرا بالا میبرد . از آنجا که کمبود توجه میتواند  به دلیل اختلال در یکپارچگی حسی باشد، حفظ تعادل میتواند به  بهبود این یکپارچگی حسی به ویژه برای کودکان اختلال طیف اوتیسم  کمک کند.

 رفتارهای تخریبی زیادی در كودكان مبتلا  به اختلال طيف اوتيسم قابل مشاهده استکه مشکالت زیادی درهمه ی زمینه ها بخصوص فعالیتها و توانایی های آنها بوجود می آورد .  تونستول بیان کرد که توپ درمانی جایگزین مناسبی برای بهبود روند پردازش حسی فراهم میکندو  از شدت علائم اختلال اوتیسم بکاهد .

کاربرد توپهای درمانی و بالشتکهای بادی برای دانش آموزان با اختلالت مختلف مانند ناتوانیهای یادگیری، میتواند تأثیرات این ابزار ها را اثبات کند .بطورکلی میتوان اینطور نتیجه گرفت که توپ و بالشتک بادی بر رفتار و فعالیت تمامی کودکان  مبتلا به اختلال طيف اوتيسم تأثیر خوبی داشته است ؛ بنابراین، پاسخ  کودکان اوتیسم  به توپ ها نتایج مثبت تری نسبت به استفاده از بالشتک های بادی داشت.

لینک منبع