روشهای کاردرمانی تحریک وستیبولار برای کودکان سندرم داون
سندرم داون چیست؟
سندرم داون یکی از ناتوانی هایی است که با محدودیت های قابل توجهی در عملکرد و رفتارهای مبتنی بر سازگاری که برای مهارتهای مفهومی ، اجتماعی و عملی نیاز هستند همراه میباشد. در کودکان دارای ناتوانی ذهنی درجات مختلفی از اختلال در ادغام حسی (یکپارچگی حسی) مشاهده میشود.
یکپارچگی حسی در کاردرمانی کودکان
ادغام حسی (یکپارچگی حسی) وظیفه سازماندهی ورودیهای حسی را برعهده دارد. عملکرد مبتنی بر یادگیری به توانایی کودک در استفاده از اطلاعات حسی به منظور درک اطلاعات حسی محیط خود ، ادغام این اطلاعات و برنامه ریزی و ایجاد رفتار هدفمند بستگی دارد. مداخله های مبتنی بر ادغام حسی ، تحریک وستیبولار ، رویکردهای عصب شناختی تکاملی روشهای موثری هستند که به عنوان مداخلات کاردرمانی یا فیزیوتراپی در برنامه های جداگانه یا ترکیبی به همراه مداخلات آموزشی ، رفتاری و دارویی برای درمان کودکان مبتلا به ناتوانی ذهنی مورد استفاده قرار می گیرند.
تعریف ارائه شده کاردرمانی از کودکان مبتلا به ناتوانی ذهنی
دفترچه راهنماي تشخيصي و آماري (DSM-IV) (انجمن روانپزشكي آمريكا 1994) ارائه شده برای اختلالات رواني و رفتاري (سازمان بهداشت جهاني) افرادي را كه داراي ناتواني ذهني هستند ، بر طبق شدت اختلال در عملکرد (خفيف ، متوسط ، شديد ، عمیق ، سایر انواع و نا مشخص) طبقه بندی میکند.
انجمن معلولیت های ذهنی و پرورشی امریکا (AAIDD) ناتوانی ذهنی را در کودکان به عنوان معلولیتی تعریف میکند که با محدودیت های مهم و بحرانی هم در عملکرد عقلانی و هم در رفتارهای مبتنی بر سازگاری که برای مهارتهای مفهومی ، اجتماعی و عملی حیاتی هستند همراه باشد.
رفتار تطبیقی نشانگر کیفیت عملکرد روزانه در مواجهه با نیازهای محیطی است. رفتار های مبتنی بر سازگاری مجموعه توانایی هایی هستند که برای ادغام اجتماعی ضروری میباشند. در هنگام بروز اختلالات رفتاری مبتنی بر سازگاری ، برطرف نمودن نیازهای اجتماعی کودکان دارای ناتوانی ذهنی بسیار چالش برانگیز خواهد بود.
AAIDDبرای ارزیابی اهمیت رفتار تطبیقی کاردرمانی در کودکان دارای ناتوانی ذهنی ، یک فرآیند 3 مرحله ای را که شامل تشخیص ، طبقه بندی و پشتیبانی است پیشنهاد کرده است. در این سیستم ده زیربخش وجود دارد که برای تشخیص مشکلات کودکان دارای معلولیت ذهنی بسیار مهم هستند. در تعریف کاردرمانی کودکان مبتلا به معلولیت ذهنی ، اگر فرد در دو یا چند بخش مرتبط با سازگاری دچار مشکل باشد و ضریب هوشی (IQ) او از 70-75 پایین تر و سن او نیز کمتر از 18 سال باشد ، فرد می تواند به عنوان یک کودک دارای ناتوانی ذهنی تشخیص داده شود.
AAIDD پنج فرض اساسی را برای استفاده از تعریف فوق برای کاردرمانی این کودکان ارائه میکند:
1 - محدودیت های عملکردی فعلی باید در چارچوب محیط فرد ، سن ، همسالان و فرهنگ او درنظر گرفته شوند
2 - ارزیابی های معتبر ، باید تنوع فرهنگی و زبانی و همچنین تفاوت در نوع عوامل ارتباطی ، حسی ، حرکتی و رفتاری را در نظر بگیرند
3 - در درون یک فرد ، محدودیت ها اغلب با نقاط قوتی همراه هستند.
4 - یک هدف مهم برای برطرف نمودن محدودیت ها ، انجام حمایت های لازم است
5 - با ارائه پشتیبانی های لازم در یک دوره پایدار ، عملکرد زندگی فرد دارای فرزند مبتلا به ناتوانی ذهنی به طور کلی بهبود یابد
توسعه حرکات عادی در کاردرمانی کودکان
توسعه حرکات عادی برای آموزش نحوه کنترل حرکات به کودک ضروری هستند. آموزش حرکات در مراحل مختلف کاردرمانی کودکان توسعه می یابد. کودک ابتدا یک مهارت را یاد می گیرد و آن را در شرایط دیگر تعمیم می دهد.
حرکت در وضعیت حسی یا محیط حسی آموخته می شود. فعالیت بدنی برای رشد حرکت ضروری است. نوزاد باید به طور جدی حرکات مختلف را بیاموزد تا مهارتهای اصلی حرکتی مانند غلت زدن ، نشستن ، خزیدن ، ایستادن و راه رفتن را فرابگیرد. توسعه كنترل حالت بدنی در مراحل مختلف کاردرمانی جسمی با فراگیری نحوه ادغام اطلاعات حسي رخ مي دهد.
بین سنین 1 تا 3 سالگی ، حس بینایی در کودکان غالب است. و این حس یک حس قدرتمند برای دستیابی و حفظ موقعیت صحیح میباشد.. بین سنین 4 و 6 سالگی از حسهای وستیبولار و سوماتوسنسوری استفاده می شود. بین سنین 7 تا 10 سالگی پاسخ کودک مشابه بزرگسالان میباشد. منبع اصلی ثبات وضعی در کودکان و بزرگسالان ، حسی سوماتوسنسوری یا لامسه است . حرکات و رفلکسهای اصلی باعث کنترل داوطلبانه و تطبیق یافته حرکات میشوند.
کاردرمانی کودکان مبتلا به سندرم داون و کنترل عصبی حرکتی
در كودكان مبتلا به سندرم داون ، تعدادی از ویژگیهای حرکتی از قبیل افت فشارخون ، افزایش قدرت مفاصل ، كاهش رفلکس عمیق تاندون ها ، حفظ رفلكسهای ابتدایی و تأخیر در زمان واكنش قابل مشاهده است.
ممکن است این موارد به تأخیر در رشد کمک کنند. مطالعات مختلف کاردرمانی کودکان مبتلا به سندرم داون نشان داده اند كه این كودكان عموماً دارای نقایصی در هماهنگی چشم ، كنترل ، سرعت ، زمان واكنش ، تعادل و كنترل حرکات مبتنی بر بینایی میباشند.
در كودكان مبتلا به سندرم داون ، تاخیر در واكنشهای وضعیتی با تأخیر در پیشرفت حرکتی همراه میباشد. بنابراین ، ضروری است که در برنامه مداخله کاردرمانی از برنامه های درمانی ای استفاده شود که باعث افزایش تحریکات وضعیتی می شوند. به طور خاص ، برخی از کودکان مبتلا به سندرم داون برای ریشه کن کردن ورودی های حسی بی فایده نیاز به تدوین استراتژی های منحصر بفردی دارند. در كودكان مبتلا به سندرم داون ، اختلال در لامسه و كاهش مهارت های حرکتی نیز به کم توانی مرتبط میباشد. کم توانی مکانیسم بازخوردی را که باعث درک موقعیت بدن در فضا میشود ، مختل می کند و در کنترل ارادی ماهیچه ها نقش دارد ، و در نتیجه بر وضعیت بدن و کیفیت حرکت تاثیر میگذارد.