ارزیابی کاردرمانی

در مبحث های قبلی متوجه شدیم که کاردرمانی یک نوع درمان است که برای اختلالات رشدی وذهنی به کار میرود و اکثر اوقات تجویز دارویی ندارد و با استفاده از فعالیت، تمرین، وسایل کمکی، روش های جبرانی و تجهیزات درمان شروع وانجام می شود در اصل هدف اصلی کاردرمانی انجام فعالیت هایی جهت جلوگیری از پیشرفت بیماری و به دست آوردن استقلال فردی در حال و آینده می باشد کاردرمانی صرفا فقط برای کودکان یا بزرگسالان انجام نمی شود ودر همه ی رده های سنی از نوزاد تا کهن سال کاربردی می باشد

کاردرمانی کودکان معمولا برای کودکانی انجام میشود که دارای مشکلاتی مثل تاخیر درنشستن، راه رفتن ،بازی کردن ،گردن گرفتن به تبع این مشکلات در دسته ی اختلالات رشدی برای کودکان قرار میگیرد

برخی از کودکان در کارهایی همانند نگه داشتن اشیایی مثل قاشق مداد و سایروسیله وادای کلمات بسته به سن خود دچار مشکل هستند ودردسته ی اختلالات مهارت های حرکتی ظریف قرارمیگیرند

گروهی دیگر از کودکان هستند که مشکلاتی در تشخیص چپ وراست خود گم کردن کلمات هنگام خواندن ومشکلاتی از این قبیل دارند این نوع اختلال که مربوط به بینایی است را اختلال پردازش بینایی میگویند

برخی از کودکان هماهنگی های لازم در دو طرف بدن خود ندارند مانند هماهنگ نبودن پاها هنگام راه رفتن یا رفتن از پله ها این نوع مهارت ها که به قدرت تعادل و حرکت مربوط میشود جز اختلالات حرکتی است.

وبه صورت عمومی کاردرمانی برای کودکانی انجام می شود که به نوعی دچار اختلالات مغزی و نخاعی مانند فلج مغزی ،ضربه مغزی اختلالات مادرزادی، اوتیسم ،اختلالات عصبی عضلانی، سندروم دوان ،انواع اختلالات تعادل و هماهنگی-حرکتی درکی-حرکتی ،اختلالات رشد حسی و حرکتی و... می باشند

و کاردرمانی برای بزرگسالانی که دچار بیماری یا اختلالاتی مانند پارکینسون گرفتگی عضلات ضایعه ی نخاعی سکته مغزی آرتروز تومور مغزی ضربه ی مغزی و... هستند انجام می شود

اما کاردرمانی تمام این بیماری ها نیاز به یک مکان و دستگاه هایی دارد به همین دلیل در دهه های اخیر و در جوامع مختلف کلینیک هاو بیمارستان هایی با عنوان کلینیک های کاردرمانی به وجود آمده که مانند مراکز درمانی دیگر این مراکز نیز بصورت تخصصی به توانبخشی و کاردرمانی افراد می پردازند هر کلینیک کاردرمانی برای شروع به کار نیاز به مجوززیر نظر سازمان پزشکی ، تیم تخصصی درمانگر، کادرمجرب ،ابزار مدرن و پیشرفته دارددرواقع کلینیک ها ی کاردرمانی درمانگاه هایی هستند  که با داشتن ابزارها و دستگاه های پیشرفته و همچنین متخصصان وکارشناسان  کاردرمانگر سعی در درمان و بهبود بیمارانی که دچار اختلالات جسمی ذهنی و روان هستند دارند.

کلینیک های کاردرمانی بسته به نیاز بیمارخدمات خود را بصورت کاردرمانی آنلاین و یا کاردرمانی در منزل نیز ارائه می دهند

کاردرمانی در منزل به مراتب یکی از رایج ترین خدمات کلینیک های کار درمانی محسوب میشود زیرا بسیاری از بیماران توانایی و شرایط محیا برای مراجعه ی حضوری به کلینیک را ندارند

کاردرمانی آنلاین نیز امروزه به دلیل اپیدمی کرونا  بیشتربه کار گرفته میشود این نوع خدمات که از نام آن هم مشخص است از طریق شبکه های ویدیوئی یا تلفنی مانند تماس های ویدیوئی واتس اپ ،آنلاین و بصورت کاملا غیر حضوری انجام میشود.

مبحث اصلی درمورد کاردرمانی ارزیابی اولیه است ارزیابی در کاردرمانی از ارکان اصلی مراکز توانبخشی محسوب می شود چرا که بدون ارزیابی بیمار، درمانگریا پزشک متخصص نمی تواند مشکلات بیمار را درست درک کند و درنتیجه درمان درستی پیش گرفته نمی شود وکاردرمانی  نتیجه ی مطلوبی نخواهد داشت

کارشناسان درمانگر با ارزیابی و دریافت اطلاعاتی همچون جنسیت ،علایق و سلایق، نوع اختلال ،و شرایط جسمانی و ذهنی فعلی بیماربرنامه و تمرینات  و تعداد جلسات لازم را را طراحی نموده وارائه می دهند

درواقع ارزیابی برای بیماران میتواند آزمون هایی باشد که با توجه به آنها  مشکلات دقیق بیماران را تشخیص داده و شناسایی کرد و روش های درمانی و استراتژی مناسب را شروع کرد

 اگر این ازمون ها یا همان ارزیابی ها درست انجام شود میتوان براساس آنها اختلالات را تشخیص داده وروند بهبود را تسریع بخشید  فرم ارزیابی کاردرمانی یکی از روشهای

تشخیص بیماری ها و نوع اختلالات در افراد می باشد که به روند درمان کمک بسزایی میکند.

پس اولین کاری که درمانگران و متخصصان با مراجعه ی بیماربه کلینیک های کاردرمانی  انجام می دهند ارزیابی می باشد ارزیابی ها آزمون هایی هستند که با توجه به پرسش ها و پاسخ هایی که به صورت تئوری یا عملی از بیماران یا والدین و مراقبان آنها دریافت می کنند به وضعیت ذهنی و جسمی بیمار و همچنین مشکلات دقیق آنها و شدت کم و زیاد بودن اختلال پی می برند و طی این ارزیابی ها روش های درمانی و پروسه ی درمانی مناسب را شروع می کنند

اما گاهی ارزیابی ها فقط از طریق پرسش و پاسخها از خود بیمار انجام نمی شود و همیشه بیمار همکاری لازم در این زمینه را ندارد به همین دلیل کاردرمانگر برای ارزیابی در کاردرمانی از روش مشاهده ای استفاده می کند

برای مثال گاهی کودکان اوتیسم همکاری لازم با پزشک یا کاردرمانگر را ندارند در این صورت کاردرمانگر به کمک ارزیابی پرسشنامه های والدین ومعلمان درمورد میزان رشد کودک توانایی های عملکردی و تکیه می کند
چک لیست ها ،مقیاس نمره دهی ،نیمرخ حسی، معیار تشخیصی ،ارتباطات چشمی ،مهارت ها ی اجتماعی، ارتباط با همسالان، تعامل با دیگران و غیره،گفتار نا مناسب، ارتباط غیر کلامی و غیره، پردازش حسی،جست و جوی حسی، تدافع حسی، مشکل تعادلی و غیره، رفتار کلیشه «دست زدن»، اجتناب تغییردر عادت ها، دستور پذیری و غیره موارد نام برده شده برخی از ابزارهای مشاهده ای قابل استفاده در ارزیابی ها برای درمانگران می باشد

ارزیابی کاردرمانی ذهنی نیزمیتواتد شامل آزمون های سنجش هوش و شناخت ،سنجش اختلالات روان،سنجش حرکات کوچک ظریف وسنجش تعادل باشد

آزمون های سنجش تعادل، آزمون های سنجش حرکات ظریف ،آزمون های سنجش فعالیت های روزمره زندگی، آزمون سنجش هوش و شناخت ،آزمون های سنجش اختلالات روان ،آزمون های ارزیابی اختلالات کودکان و... ارزیابی هایی هستند که در کاردرمانی از آنها استفاده می شود ارزیابی در کاردرمانی با توجه به نوع اختلال و زمینه های آن به روش های مختلفی قبل از شروع درمان و مشخص کردن طرح و هدف درمانی انجام می پذیرد.